Zasady dziedziczenia środków z OFE i ZUS

Transfer środków z OFE  i ZUS dla małżonka

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, środki z OFE i później z ZUS są zawsze dzielone na 2 części. Pierwsza przypada zawsze małżonkowi w formie transferu na jego rachunek w OFE. Jest to 50% wartości. W przypadku, kiedy współmałżonek nie ma rachunku w OFE takowy zostanie dla niego założony w tym samym TU.

Podobnie rzecz ma się z środkami zgromadzonymi na subkoncie ZUS – 50% środków zostanie przekazane na rachunek małżonka w ZUS, co będzie liczone na poczet jego przyszłej emerytury. 

Środki OFE i ZUS dla uposażonych (beneficjentów) i spadkobierców

 Reszta środków z OFE/ZUS niewykorzystanych na transfer jest wypłacana w gotówce osobom uposażonym lub w przypadku ich braku – spadkobiercom.

Osobą uposażoną może być również małżonek, wtedy otrzymuje po prostu całość środków (50% w formie transferu i 50% w gotówce, chyba, że woli przekazać je w całości na swój rachunek w OFE).

Każdy płatnik, zakładający rachunek emerytalny ma prawo wskazać w umowie osobę uposażoną, która otrzyma pieniądze w przypadku jego śmierci. Istotne jest to, że mogą to być osoby zupełnie obce, nie należące do rodziny.

Posiadacz rachunku może wskazać więcej niż jedną osobę uposażoną i zaznaczyć % środków jakie mają zostać jej przekazane jak  również w każdej chwili zmienić uposażonego.

Jeżeli w umowie nie zostaną wskazane osoby uposażone, wtedy 50% środków, już w gotówce, zostaje podzielone między spadkobierców. W tym momencie konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego, gdyż muszą oni przedstawić prawomocne stwierdzenie nabycia spadku.

Tak samo jak w przypadku OFE i małżonka są dziedziczone środki z ZUS – reszta pozostała z transferu dla małżonka wchodzi w skład spadku i jest dzielona na zasadach ogólnych pomiędzy uposażonych lub w przypadku ich braku – spadkobierców. Proporcje wypłat są takie same jak w przypadku tych realizowanych przez fundusz.

Środki z OFE i ZUS – tzw. wypłata gwarantowana

W przypadku śmierci płatnika będącego członkiem OFE, który był już emerytem (mniej niż 3 lata) osoba uposażona w umowie ma prawo do dziedziczenia środków w postaci tzw. wypłaty gwarantowanej (jednorazowej wypłaty środków).

Kiedy płatnik był w związku małżeńskim i jako uposażonego wskazał osobę obcą – wtedy będzie konieczna zgoda współmałżonka (na piśmie). Nie ma to zastosowania w przypadku , kiedy uposażonymi jest rodzina:  małżonek, drugi małżonek, dzieci, rodzeństwo, rodzice (w tym przysposabiający,  ojczym oraz macocha)

Kiedy nie została wskazana żadna osoba uposażona,  to uposażonym będzie małżonek, o ile w chwili śmierci emeryta panowała między nimi wspólnota majątkowa.

Brak rachunku zmarłego w OFE – brak możliwości dziedziczenia

Jeżeli zmarły nigdy nie miał rachunku w OFE to dziedziczenie jest niemożliwe, gdyż na subkoncie w ZUS nie ma żadnych środków. Te, zgromadzone w I filarze nie podlegają dziedziczeniu.

W przypadku, kiedy zmarły był już w wieku emerytalnym lub pobierał emeryturę (warunek: miał wcześniej konto w OFE!) , wtedy wszystkie składki są już zgromadzone w ZUS . Wtedy składa się wniosek już tylko do ZUS z pominięciem OFE (nie ma tam już żadnych  środków). Wniosek składają spadkobiercy/uposażeni i każdy jest szczegółowo weryfikowany, gdyż czasami może się zdarzyć, że nie mają oni prawa do dziedziczenia. Bywa tak, np. wtedy kiedy zmarły zrzekł się tych praw na rzecz Skarbu Państwa aby mieć wyższą emeryturę.

Autor: Izabela Stryjewska, Specjalista ds. szkód osobowych

Skonsultuj swoją sprawę roszczeń do OFE i ZUS – bezpłatnie.