Najbliższa rodzina po śmierci poszkodowanego wypadku komunikacyjnym lub w wyniku błędu medycznego ma prawo m.in. do renty alimentacyjnej. Jednakże zanim zacznie działać w tym temacie powinna swoje pierwsze kroki postawić w ZUS i złożyć odpowiedni wniosek o przyznanie renty rodzinnej, o ile są podstawy do jej uzyskania.

Kto ma prawo do renty rodzinnej

Warunki przyznawania renty rodzinnej określa Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Rodzinna przysługuje:

• dzieciom – do ukończenia 16 lat lub do ukończenia 25 lat pod warunkiem kontynuowania nauki, jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty może zostać przedłużone do zakończenia tego roku studiów;
• wnukom i rodzeństwu – przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem 18 roku życia, co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego, chyba że śmierć była następstwem wypadku (wyjątek stanowią dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka);
• wdowie lub wdowcowi – o ile w chwili śmierci małżonka ukończyli 50 lat lub byli niezdolni do pracy lub wychowują co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionego do pobierania renty rodzinnej po jej zmarłym małżonku (które nie ukończyły 16 lat, a jeżeli się uczą do 18 roku życia lub są całkowicie niezdolne do pracy);
• osoby rozwiedzione oraz owdowiałe – które przed śmiercią małżonka nie pozostawały z nim we współwłasności małżeńskiej ale miały prawo do alimentów ustalonych przez sąd;
• osoby, która nie spełniały powyższych warunków i nie posiadały źródła utrzymania – mogą pobierać rentę okresową  przez okres roku od śmierci małżonka lub jeżeli uczestniczyły w zorganizowanym szkoleniu w celu uzyskania kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej (przez okres trwania szkolenia, jednak nie dłużej niż 2 lata od śmierci małżonka);
• rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające – o ile dziecko ubezpieczone, bezpośrednio przed śmiercią bezpośrednio przyczyniało się do ich utrzymania oraz spełniają warunki wdowy lub wdowca dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowania dzieci.

Warto podkreślić, że wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna. Jest ona dzielona w równych częściach pomiędzy osoby uprawnione.

Kto przyznaje rentę rodzinną

Organ rentowy, czyli oddział ZUS, właściwy dla miejsca zamieszkania uprawnionego ustala rentę rodzinną na podstawie zbadanych uprawnień do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych, które mogą przysługiwać zmarłemu w dacie śmierci. ZUS wręcz ma obowiązek ustalić rentę rodzinną  w najkorzystniejszej wysokości

Wysokość renty rodzinnej

Renta rodzinna jest wypłacana od dnia powstania do niej prawa, w tym przypadku jest to miesiąc zgłoszenia wniosku o przyznanie renty.

Kwota jaka jest wypłacana w ramach renty rodzinnej jest uzależniona od liczby osób uprawnionych do jej otrzymania. Wygląda to następująco:

• dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu;
• dla dwóch osób uprawnionych – 90% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu;
• dla trzech osób uprawnionych – 95% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu.

Poprzez sformułowanie „świadczenie, która przysługiwało lub przysługiwałoby zmarłemu” rozumie się:

• emerytura obliczona według zasad dotychczasowych;
• emerytura obliczona według zreformowanych zasad;
• emerytura pomostowa;
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
• renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych zmieniają się co roku. Od 1 marca 2018 r. wyglądają one następująco:

• emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna – 1029,80 zł;
• renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 772,35 zł;
• renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa – 1235,76 zł;
• renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 926,82 zł.
  

Chcesz skonsultować swoje prawa do świadczeń z ZUS – skonsultuj z nami.

Autor: Katarzyna Neczaj, Specjalista ds. szkód osobowych